Ιστορία της Μονής
Η Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου βρίσκεται κοντά στις Καρυές. Κτίστηκε τον 11ο αιώνα και τιμάται στη Μεταμόρφωση του Κυρίου.
Κατά τον 14ο αιώνα ο ηγούμενος της Μονής Χαρίτων βοήθησε για την πνευματική αναγέννηση της Ρουμανίας.
Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του Καθολικού είναι ένα από τα ωραιότερα του Αγίου Όρους.
Στην Επανάσταση του 1821, εδώ στη Μονή Κουτλουμουσίου γίνονταν οι συνεδριάσεις των επαναστατών και εδώ περιόρισαν τότε τον Τούρκο διοικητή του Αγίου Όρους.
Το 1842 στο Κουτλουμουσιανό Κελλί «Τίμιος Πρόδρομος» του Σακαρέλλου στις Καρυές εγκαταστάθηκε η Κεντρική Αθωνιάς Σχολή, η οποία παρέμεινε σ’ αυτό μέχρι το 1930.
Στην Ι. Μ. Κουτλουμουσίου ανήκει η Σκήτη του Αγίου Παντελεήμονος.
(Βλ. Νικηφόρου Κωνσταντίνου [Μικραγιαννανίτου] Μητροπολίτου Κεντρώας Αφρικής, Το Άγιον Όρος Άθως, Θεσσαλονίκη 2003, σελ. 100-102)
